Winteruren Filip Bastien

Hunkeren naar de ware liefde. Houdt het ooit op? 
Deze vraag hamert in het hoofd van Richard, 
een man die zijn vader in de Eerste Wereldoorlog verloor. 
Steeds opnieuw heeft het lot hem en zijn jeugdvriendin Josephine verbonden en gescheiden. 
Dan krijgt hij die kaart in de bus: de laatste kans om haar te ontmoeten. 
Net op dat moment echter, ligt zijn vrouw op sterven. 
Wat is er gebeurd tussen haar en Josephine?

Deze oorlogsroman voert de lezer langs de grote gebeurtenissen van de twintigste eeuw: 
beide wereldoorlogen, de Koude Oorlog, de wereldexpositie in Brussel en de val van de Berlijnse Muur. 
De deiningen die deze veroorzaken, rimpelen voort in Richards leven.

  • ISBN-nummer: 9789082893601
  • Verschijningsdatum: 30/09/2018
  • Aantal bladzijden: 246
  • Uitgeverij: Kunstatelier Mariez
  • Prijs : € 20

Over de auteur :

 “Het heeft me zeven jaren van mijn leven gekost, maar hier is hij dan.” Werchternaar Filip Bastien (55) toont fier zijn debuutroman: ‘Winteruren’. In het boek gaat de auteur, doorheen de grote gebeurtenissen van de twintigste eeuw, op zoek naar Richard – de grootvader die hij nooit heeft gekend.

“Ik leef op romantiek,” vertelt Bastien. “Als systeembeheerder in de informatica kon ik mijn creatieve ei niet kwijt. En toen kwam de midlifecrisis: de kinderen uit de deur, de dood van mijn moeder, een leegte, gevoelens waar ik niet onmiddellijk een antwoord op had. De nacht dat Hugo Claus stierf, borrelde er spontaan een gedicht in me op. En ik begon te pennen.”

We schrijven eind december 1989. Voor hoofdpersonnage Richard Van Waeyenberghe is er geen feest. Zijn Anna-Maria ligt op sterven. En dan vindt hij plots een Russische postkaart van een oude jeugdliefde in de bus: de laatste van de vele die ze hem gedurende jaren stuurde, zo schrijft ze.

Wat vind ik van dit boek?

Ik had dit boek al verschillende keren zien langskomen op facebook. Het intrigeerde mij. Uit de cover kon ik afleiden dat het over de twee wereldoorlogen ging. De foto’s spreken voor zichzelf en het oude uurwerk toont ons de lange tijd die verlopen is…

Ik lees ook met een groep mee die auteurs helpt om hun werk te verspreiden in Nederland en België : Selfpubcafé. Een soort van estafettelezen. Je leest het boek, maakt een recensie, schrijft iets in het boek voor de auteur en stuurt hem dan weer door naar de volgend lezer. Na een jaar komt dit boek met alle schrijfsels erin terug bij de auteur terecht. Dan kan die alle reacties lezen. Zal zeker leuk zijn om te lezen.

Het is een mooi meesterwerk. Ik moest er even inkomen. Het heeft een speciale structuur : Van bij het begin noteerde ik drie data : 1925, 1958 en 1989. Het verhaal verdeelt zich in drie lijnen : de lijn van voor en tijdens de tweede wereldoorlog, de periode van de wereldexpositie en de Koude Oorlog en ook Richards hedendaagse leven. Doorheen die drie levenslijnen loopt de lijn van de liefde.

Het verhaal begint met de kaart die Richard krijgt van Josefien, zijn oude liefde die telkens maar in zijn leven opduikt, maar die hij niet bij zich kan houden. Ze schrijft dat het misschien haar laatste kaart is. Dat zet hem aan het denken. Zijn er nog kaarten geweest? Waar zijn die naartoe? Of tenzij Anna-Maria, zijn vrouw, ze ergens verstopt heeft al die jaren??? Wat is er tussen die twee vrouwen gebeurd?

De passage die mij het meest naar de keel greep, was die van de verhalen uit Fort Breendonk. Ik kon mij de gruwelen maar half inbeelden, maar wat ik las, was afschuwelijk en mensonterend. Hoe kan een mens zoiets aandoen aan een ander mens? De auteur is zeer goed gedocumenteerd. Bij het bekijken van de documentaire hieronder, hoorde ik over de gruwelen en zag ik de beelden die ook in mijn hoofd gespeeld hadden. Maar sommige dingen waren nog veel erger.

Het verhaal over zijn leven met Anna Maria was ook boeiend. Uiteindelijk hadden ze allebei ook heel moeilijke momenten gehad tijdens de tweede wereldoorlog. Dingen die ze niet altijd aan mekaar kwijt konden.

De beschrijvingen van de gebeurtenissen zijn heel accuraat. Er is duidelijk veel onderzoekswerk aan vooraf gegaan. Ik raad het boek ten zeerste aan. Het is verteld op een heel verstaanbare manier. Je kan je inleven in de situaties.

Enkele zinvolle quotes uit het boek :

p. 15 : “Als iets te mooi lijkt om waar te zijn, is het ook te mooi om waar te zijn.

p. 31 : Zachter dan een restaurateur die het vernis van een schilderij verwijdert, bet Anna-Maria met een spons over mijn armen, borstkas en benen.

p. 63 : De wind zigzagt door het brakke veld en beroert de klaprozen alvorens de duinen op te klimmen.

p. 65 : Mijn vrouw, mijn lievelief. Als ge na de oorlog naar deze velden komt en ik ben er niet meer, stap dan tussen de klaprozen. Luister naar hun gefluister en denk aan mij. Laat me niet zomaar verzinken tussen de rimpels van de tijd. (Ik vind dit zo mooi gezegd, zo beeldend,…)

p. 113 : “Geen enkele maatregel is zo pervers als het delegeren van terreur.” (Gevangenen verplichten om andere gevangenen te mishandelen… dat is pure waanzin…)

p. 117 : Alles went, hoort men soms. In een concentratiekamp went niets: noch het kletsen van de karwats (martelwerktuig, soort zweep); noch de continu schreeuwende beulen; noch het gesteun; noch de rauwe pijnkreten, nu eens dichtbij, dan weer veraf. Mijn maag keert. Ook dat went niet.

p. 125 : Verliefdheid is gratis, liefde moet je verdienen.

p. 190 : Verliefdheid is een dessert dat je eet voor het hoofdgerecht.

De gruwel van de concentratiekampen heeft ook België niet gespaard. Het fort van Breendonk is hiervan een ontroerend bewijs. Het is één van de best bewaarde kampen in Europa.

Na het lezen van dit boek en het zien van deze documentaire weet je heel wat meer over de deze woelige periode. Dank aan Filip Bastien om dit kostbare verhaal met ons te delen.  Ik lees graag meer van hem.