Nieuw boek van Griet Op de Beeck : “Het beste wat er is”
Griet Op de Beeck: ‘Mijn vader heeft me misbruikt van mijn vijfde tot mijn negende’
Schrijfster Griet Op de Beeck werd van haar vijfde tot haar negende misbruikt door haar vader. Dat vertelde ze in “De Wereld draait door”.
De bestsellerauteur zat in de Nederlandse talkshow om te praten over haar vierde boek, ‘Het beste wat we hebben’, een roman over incest.
Griet: ‘Het is een verhaal dat toont hoe misbruik zich als een olievlek verspreidt, een olievlek die verder reikt dan het leven van alleen het slachtoffer. Het is mijn belangrijkste boek tot nu toe. Maar het is geen autobiografisch boek.’
‘JE WIL NIET DAT HET WAAR IS’
Toch getuigde ze gisteren voor het eerst dat ook zij misbruikt werd door haar vader, en hoe dat haar hele leven heeft beïnvloed: van anorexia tot haar keuze voor telkens weer foute mannen. ‘Je wil niet dat het waar is, ik kan nog altijd niet geloven dat mijn vader, die een heel intelligente man was, dat heeft gedaan.’ Het duurde tot na zijn dood voor ze onder ogen durfde te zien, wat haar was overkomen. Ze kan niet onder woorden brengen wat er precies gebeurt is, maar ze blijft de beelden voor haar zien. ‘Walgelijke, lichamelijke beelden.’
TRILOGIE
‘Het beste wat we hebben’ is het eerste deel van een trilogie. Seksueel misbruik is de rode draad doorheen de boeken. Ze wil zo ingaan tegen de ‘zwijgcultuur’, ‘tegen het wegkijken van de dingen die we niet graag hebben’. Hierover zegt ze in de krant De Standaard:’Waar ik heel erg sterk in geloof, is dat hoe meer we zwijgen over ongemakkelijke soorten waarheden, van welke soort ook, hoe meer je in de kaart speelt van daders – hoe makkelijker zij ermee wegraken. ’
Het gaat over Lucas en zijn zus Suzanne. Hij zit vast in een huwelijk en een job als rechter die hij beide niet meer ziet zitten, en besluit zijn leven drastisch om te gooien: hij gaat aan een zelfmoordbrug wonen en praat er op springers in. En hij bezoekt zijn zus Suzanne, die in een psychiatrische instelling vecht met demonen uit haar jeugd.
Griet Op de Beeck vroeg presentator Matthijs van Nieuwkerk of ze details van die beelden voor zich mocht houden, in de uitzetting van De wereld draait door van maandagavond. Ze getuigde voor het eerst over het misbruik door haar vader, en hoe dat zich decennialang in alle aspecten van haar leven liet voelen – van haar anorexia tot haar keuze voor telkens weer foute mannen.
‘Van die op het ego gerichte mannen, die toch een emotionele hulpeloosheid hebben. Mannen die ik zou kunnen redden, zoals mijn vader mij liet geloven dat ik hem hielp om het moeilijke leven met mijn moeder te doorstaan, dankzij ons geheimpje samen. Dat is een klassieker: meisjes die misbruikt zijn, blijven hun vader op een voetstuk plaatsen, en hun woede richt zich tegen de moeder. Toen ik over incest las in het boek Trauma en herstel van Judith Herman, was het precies alsof ik mijn biografie las.’
Griet Op de Beeck zat in de Nederlandse talkshow om te praten over haar vierde boek. ‘Het beste wat we hebben’ is een roman, geen autobiografisch boek over incest ‘het is een verhaal dat toont hoe misbruik zich als een olievlek verspreidt, een olievlek die verder reikt dan het leven van alleen het slachtoffer’.
‘Mijn belangrijkste boek tot nu toe’, schrijft ze op haar facebookpagina. ‘Dit boek is me nog dierbaarder dan de vorige’, legt ze in een interview met De Standaard uit. ‘Ik kan het eindelijk over mijn grootste wond hebben. Elke schrijver heeft een thema dat de andere thema’s domineert, en bij mij is dat het misbruik. Maar ik heb er zo lang over gedaan om te aanvaarden dat het dat was, waardoor er zoveel mis met mij was. Het is te erg om onder ogen te zien. Ik kon er pas nu over schrijven. Het was tijd. Ik wil ook tonen dat het kan, ik heb nu een leven van een kwaliteit die ik zeven jaar geleden niet voor mogelijk had gehouden. Het was een fucking harde weg, maar de zon schijnt aan het eind.’
Seksueel misbruik is een belangrijk thema in het boek, tegelijk blijft het boek vintage Griet Op de Beeck: het is een oproep om niet weg te kijken van de kwalijke dingen in het leven, om het heft van je leven in handen te nemen. ‘Het beste wat we hebben’ is het eerste deel van een trilogie. De drie boeken zullen los van elkaar te lezen zijn, hoewel sommige personages in meerdere boeken zullen opduiken.
Seksueel misbruik is het thema dat de boeken verbindt. Met de trilogie gaat ze, net als met haar vorige boeken, in tegen de ‘zwijgcultuur’, tegen onze neiging om ‘weg te kijken van de dingen waar we het niet graag over hebben. Waar ik heel erg sterk in geloof, is dat hoe meer we zwijgen over ongemakkelijke soorten waarheden, van welke soort ook, hoe meer je in de kaart speelt van daders – hoe makkelijker zij ermee wegraken. ’
Ik denk dat dit een heel confronterend en aangrijpend boek zal zijn. Er wordt nog teveel gezwegen over zulke onderwerpen. Niemand praat daar graag over. Er zijn nog veel schaamte en schuldgevoel. Griet Op de Beeck kan dit onderwerp terug onder het vergrootglas leggen en zo debatten creëren. Ik kan dat maar goedkeuren.
ISBN : 9789044629378
prijs : € 22,50