Nijntje huilt … Dick Bruna is er niet meer.
Picasso vond hem fantastisch, in musea hangt hij naast Matisse. En in de laatste jaren van zijn leven werd hij multimiljonair. Maar daar was het Dick Bruna eigenlijk nooit om te doen. “Als ik teken, dan denk ik enkel aan een kind dat voor me staat. Het kijkt me aan, héél open en direct, zoals enkel kinderen dat kunnen. En zoals nijntje dat altijd doet. (Bert Heyvaert)
Ik las gisteren in enkele kranten over Dick Bruna. Wat was dat een indrukwekkende persoon en toch weer zo eenvoudig. Zo eenvoudig als dat hij graag zijn nijntje tekende.
Zoals je merkt, schrijft hij nijntje met een kleine “n”. Dat komt omdat Dick Bruna dat zo wilde. “nijntje” was voor de kleinsten.
Een leuke anekdote is dat hij elke ochtend begon met een tekening. Van een boodschappenmand of een boom. Een eenvoudig, alledaags ding… Of iets wat zijn vrouw Irene die dag zou doen. Hij legde die tekening op haar glas fruitsap en vertrok met de fiets naar zijn atelier. Tot 2011 deed hij dat elke dag. Hij was toen 83. Zijn collega-illustrator Tom Eyzenbach zei ooit : “Dick is de vleesgeworden nijntje : even oprecht, onschuldig en aaibaar.”
Eigenlijk werd hij maar een paar keer écht boos : toen nijntje geparodieerd werd als Lijntje (met coke), Nijn Eleven (in een vliegtuig) of Nijn Kampf (met snorretje). “Past niet”, vond Bruna. “Nijn is van de kinderen.”
Nog een leuke anekdote over de geboorte van nijntje. Hij bedacht nijntje op familievakantie in Egmond-aan-zee. In de duinen zag hij er elke avond een konijntje rondhuppelen. Hij vertelde er verhaaltjes over aan zijn éénjarig zoontje Sierk. Op de duur begon hij het konijntje ook te tekenen. Bruna liet zich later inspireren door moderne grootmeesters als Mondriaan en Matisse. Die herkenbare eenvoud maakte nijntje niet alleen tot kunstproduct, maar ook tot een wereldhit. Meer dan 100 miljoen !!! boekjes werden over de hele wereld verkocht, in meer dan 50 talen. Miffy veroverde de VS, China en Japan.
Het imperium rond het konijntje Nijntje, of ‘Miffy’ zoals ze in het buitenland heet, is zo groot en breed uitgebouwd, dat Nijntje overal opduikt. Het meisjeskonijn, waarvan in 1955 het eerste boekje verscheen, heeft een eigen museum in Utrecht, een bioscoopfilm, een animatiereeks, en zelfs een skioord in Japan.
Bruna zegt van zichzelf : “Ik ben eigenlijk nooit ouder dan 4 geworden.” Ik vind dat persoonlijk heel mooi. Het is tof dat je heel je leven het kind in jezelf kan bewaren. Dan bekijk je de wereld met een open blik zonder vooroordelen.
Een nieuw nijntje-boek komt er niet meer. In 2014 stopte Bruna definitief met tekenen en hij droeg de rechten niet over. In totaal maakte hij 124 boekjes, waarvan 33 met nijntje. “Allemaal met harde kaft, zodat je ermee kan gooien”. Het beste : Lieve Oma Pluis (1996), waarmee hij de Zilveren Griffel won. Dat begint zo : nijntje was toch zo verdrietig
nijntje had een dikke traan
weet je waarom nijntje huilde?
oma pluis was dood gegaan.
Hij werkte steeds met korte zinnetjes die soms rijmden. Altijd zonder hoofdletters en interpunctie. Zo bleef alles eenvoudig voor de kinderen.
Dank je, Dick Bruna, voor de grote kunstschat die je ons nalaat! Ik heb er samen met mijn kinderen veel van genoten. En ik bestel ze ook steeds in de winkel voor mijn kinderboekenassortiment. Dat zal zo blijven.